Twoje położenie: ustalam... ustal lokalizację | wprowadź adres

Tradycje wigilijne w Polsce. Co symbolizują: 12 potraw wigilijnych, sianko, wolne miejsce przy stole, opłatek, pierwsza gwiazdka?

Tradycje wigilijne w Polsce. Co symbolizują: 12 potraw wigilijnych, sianko, wolne miejsce przy stole, opłatek, pierwsza gwiazdka?

Czego symbolem jest „pierwsza gwiazdka”? Jak wygląda menu wigilijne w większości polskich domów? Co oznacza sianko pod obrusem? Dlaczego i dla kogo zostawiamy wolne miejsce przy stole? Skąd wziął się zwyczaj dzielenia się opłatkiem? Zapraszamy serdecznie do lektury tekstu o polskich tradycjach wigilijnych, w którym znajdą Państwo odpowiedzi na wszystkie powyższe pytania i nie tylko.


Pierwsza gwiazdka


Tradycyjnie w polskich domach wieczerzę wigilijną rozpoczyna się tuż po pojawieniu się pierwszej gwiazdy na niebie. Symbolizuje ona bowiem Gwiazdę Betlejemską, która doprowadziła Mędrców ze Wschodu (Trzech Króli) do nowo narodzonego Jezusa: Oni zaś wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę. A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, szła przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było Dziecię (Mt 2,9).


12 potraw


Zgodnie z tradycją na wigilijnym stole powinno pojawić się dwanaście potraw. Najczęściej ich liczba jest kojarzona z liczbą apostołów Jezusa. W przeszłości ową dwunastkę łączono również z 12- miesięcznym rokiem kalendarzowym.


Menu wigilijne zależy od zwyczajów obowiązujących w danym regionie i w danej rodzinie oraz od indywidualnych upodobań. W większości polskich domów podczas wieczerzy serwowane są następujące dania: karp (smażony lub w galarecie), barszcz z uszkami/zupa grzybowa, pierogi z kapusta i grzybami, kapusta z grochem, ryba po grecku, śledzie przygotowywane na różne sposoby (np. pod pierzynką), sałatka jarzynowa, a także kompot z suszonych owoców, a z ciast – piernik, sernik i makowiec.


Sianko pod obrusem


Zgodnie z interpretacją chrześcijańską, sianko pod obrusem to symbol ubóstwa, gdyż nawiązuje do żłóbka i betlejemskiej stajenki, w której Jezus Chrystus przyszedł na świat. Natomiast w dawnych wierzeniach ludowych łączono je z czymś zgoła przeciwnym – z dobrobytem i pomyślnością. Stąd też w niektórych regionach Polski panował zwyczaj wróżenia z źdźbeł siana i związane z nim przekonanie, że osoba, która wyciągnie najdłuższe łodygę , będzie miała powodzenie w kolejnym roku.


Wolne miejsce przy stole


W czasach przedchrześcijańskich Słowianie południowi i zachodni obchodzili 25 grudnia święto celebrujące przesilenie zimowe – Święto Godów. Było ono poprzedzone tzw. Szczodrym Wieczorem, na który przygotowywano posiłki nie tylko dla żywych, ale także dla zmarłych. Wierzono bowiem, że dusze przodków przybywają wówczas z zaświatów. Według etnografów echem tego starosłowiańskiego zwyczaju jest pozostawianie wolnego miejsca przy wigilijnym stole.


Oczywiście przekonanie o powrocie zmarłej osoby na ziemię kłóci się z wiarą chrześcijańską, dlatego Kościół przypisał tej pradawnej praktyce nowe znaczenie. I tak dusze przodków zastąpiono zbłąkanym wędrowcem ze względu na biblijną wędrówką Świętej Rodziny (Porodziła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie Łk 2,7), a dodatkowe nakrycie stało się symbolem otwartości i gościnności rodziny zasiadającej do wspólnej wieczerzy.


Opłatek


Początki zwyczaju dzielenia się opłatkiem sięgają czasów wczesnochrześcijańskich, kiedy to o komunikantach nie było jeszcze mowy, ale wierni przynosili na nabożeństwa własne chleby, aby móc podzielić się nimi z pozostałymi członkami swojej wspólnoty. Taka praktyka stanowiła bowiem bezpośrednie nawiązanie do gestu Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy, o którym pisał m.in. Mateusz Ewangelista: A gdy oni jedli, Jezus wziął chleb i odmówiwszy błogosławieństwo, połamał i dał uczniom, mówiąc: «Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje» (Mt 26,26).


Dzisiejszy opłatek symbolizuje zatem przyjaźń i miłość, komunię duchową i chęć bycia razem. Ponadto jest to znak pojednania, przebaczenia, a także wzajemnego poświęcenia.


Czy w Państwa domach kultywuje się wspomniane tradycje? Jakie inne zwyczaje wigilijne panują w Waszych rodzinach i które cenicie sobie najbardziej? Zachęcamy wszystkich do dzielenia się refleksjami oraz świątecznymi wspomnieniami w komentarzach.



Informator

Ilu katolików jest w Polsce i na świecie? Ilu katolików jest w Polsce i na świecie?
Zgodnie z Rocznikiem Statystycznym Kościoła (Annuarium Statisticum Ecclesiae) pod koniec 2015 r. na świecie żyło ok. 1, 285 miliarda katolików, co stanowi ok. 17,7% wszystkich mieszkańców naszej planety. Według przedstawionych statystyk najwi...
Jak się przygotować do spowiedzi świętej? Jak się przygotować do spowiedzi świętej?
Z czego składa się sakrament pokuty i pojednania? Jak należy się do niego przygotować? Czy kapłanowi trzeba wyznać wszystkie grzechy? Rozwiewamy poniżej najczęściej pojawiające się u penitentów wątpliwości.Z czego składa się sakrament pokuty i poj...
Komunia święta na rękę - czy można przyjmować? Komunia święta na rękę - czy można przyjmować?
Czy można przyjmować Komunię świętą na rękę? Zgodnie z decyzją podjętą przez Konferencję Episkopatu Polski można. Jednak nie jest to praktyka powszechna w naszym kraju.W komunikacie z 331. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, które o...
Czy można przyjąć komunię świętą dwa razy w ciągu dnia? Czy można przyjąć komunię świętą dwa razy w ciągu dnia?
Czy można przystąpić do komunii świętej dwa razy w ciągu dnia? Obowiązujące prawo kanoniczne na to zezwala, ale pod jednym warunkiem…Przyjęcie drugiej komunii świętej w ciągu dnia jest możliwe tylko wtedy, kiedy uczestniczymy w całej mszy. Wówczas...
Czy można odmawiać różaniec na palcach, w myślach, na siedząco, na leżąco? Czy można odmawiać różaniec na palcach, w myślach, na siedząco, na leżąco?
Czy można odmawiać różaniec na palcach? Można. A w myślach? Także. Na siedząco, na leżąco? Jak najbardziej. W prawie kanonicznym na próżno bowiem szukać przepisów, które regulowałyby kwestie sposobu odmawiania modlitw osobistych. Wybór formy i poz...
Co oznaczają kolory szat liturgicznych? Kiedy obowiązują? Co oznaczają kolory szat liturgicznych? Kiedy obowiązują?
W Kościele katolickim do kanonu kolorów liturgicznych należą: biały, czerwony, zielony, fioletowy, czarny i różowy. Co symbolizują poszczególne barwy? Kiedy obowiązują? Dlaczego czasami kapłani zakładają złote oraz srebrne szaty? Odpowiedzi na te ...
Zobacz więcej

Modlitewnik

Zobacz więcej

Komentarze:

Wpisz wynik: 4+5 =
Nikt jeszcze nie skomentował,
bądź pierwszy!