Gdzie można odprawiać Mszę Święta?

Czy przepisy liturgiczne zezwalają na celebrację Mszy Św. poza budynkiem kościoła? Gdzie jeszcze można ją odprawiać? Jakie są kryteria wyboru miejsca do sprawowania Eucharystii?

Odpowiedzi na nurtujące nas pytania znajdziemy w Kodeksie Prawa Kanonicznego, w którym mowa o tym, że: (…) Eucharystię należy sprawować w miejscu świętym, chyba że w poszczególnym wypadku czego innego domaga się konieczność; w takim wypadku Eucharystia winna być sprawowana w odpowiednim miejscu. (Kan. 932 § 1)

W doktrynie katolickiej za miejsca święte uchodzą wszystkie te, które zostały przeznaczone do kultu Bożego albo grzebania zmarłych wyznawców. Czyli nie tylko kościoły, ale również kaplice, sanktuaria i cmentarze. Msze Św. można w tych przestrzeniach odprawiać bez żadnego problemu, gdyż są one do tego odpowiednio przystosowane.

Co zrobić, kiedy w pobliżu nie ma miejsca świętego, a zachodzi konieczność sprawowania Eucharystii? W takich nadzwyczajnych sytuacjach kapłan może odprawić Mszę Świętą w świątyni innej wspólnoty chrześcijańskiej, nawet jeśli Kościół rzymskokatolicki nie ma z nią pełnej jedności:

Dla słusznej przyczyny i za wyraźną zgodą ordynariusza miejsca wolno kapłanowi sprawować Eucharystię w świątyni jakiegoś Kościoła lub wspólnoty kościelnej nie mającej pełnej jedności z Kościołem katolickim, z wykluczeniem zgorszenia. (Kan. 933)

Czy można zatem odprawiać Mszę Św. w świątyniach wspólnot niechrześcijańskich? Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów kategorycznie zabroniła tego typu praktyk w instrukcji „Redemptionis Sacramentum” z 2004 r.:

Kapłanowi nigdy nie wolno sprawować Eucharystii w świątyni lub miejscu świętym jakiejkolwiek religii niechrześcijańskiej. (RS 109)

W tym samym dokumencie czytamy, że miejscami niewskazanymi do sprawowania Eucharystii są także pomieszczenia przeznaczone do spożywania posiłków bądź do przechowywania żywności. Obrzędu Mszy Świętej w żadnym wypadku nie można bowiem łączyć z jedzeniem (RS 77).