Twoje położenie: ustalam... ustal lokalizację | wprowadź adres

Ewangelia Judasza - czym jest, streszczenie, kiedy odkryto?

Ewangelia Judasza - czym jest, streszczenie, kiedy odkryto?

Ewangelia Judasza to apokryf, który powstał prawdopodobnie w II wieku. Ma on formę dialogu między Jezusem a Judaszem, który ma być ukochanym uczniem Zbawiciela, który jako jedyny pojął istotę jego misji na Ziemi.


Czym jest Ewangelia Judasza?


Ewangelia Judasza jest apokryfem, czyli tekstem naśladującym stylem, językiem i treścią księgi natchnione o tematyce religijnej.


Powstała w języku greckim na bazie ruchu gnostycznego, rozwijającego się głównie na Bliskim Wschodzie (przede wszystkim Syria) oraz w Egipcie. Za jej napisaniem stoją kainici lub setianie, dwa ruchy działające w ramach doktryny gnostyckiej. W odróżnieniu od Ewangelii nie ma charakteru narracyjnego, a jest zapisem rzekomego dialogu między Jezusem i Judaszem Iskariotą. To około 30 stron rękopisu.


Analizy udowodniły, że apokryf nie mógł zostać ani napisany, ani podyktowany przez Judasza, nie mógł go też napisać nikt, kto znał go bezpośrednio – pochodzi z późniejszych czasów. Ewangelia Judasza nie jest zapisem historycznym wydarzeń z czasów Jezusa. Jest natomiast uznawana za znakomitą wykładnię poglądów gnostyków, ilustrującą ich idee, a także apokryficzne metody działania „fałszywych chrześcijan”.


O czym mówi Ewangelia Judasza – streszczenie


Już wstęp głosi, że mamy do czynienia z „tajemną opowieścią o objawieniu, jakie Jezus przekazał Judaszowi Iskariocie w rozmowie na tydzień, trzy dni przed obchodami Paschy”. Ewangelia Judasza opisuje dzieje Jezusa od początku jego działalności, procesy powoływania kolejnych uczniów (Jezus wyśmiewa większość z nich, jako osoby, które chcą, ale nie potrafią go zrozumieć, właściwie zinterpretować jego nauk), wędrówkę przez Palestynę z apostołami, a także ostatnie godziny przed pojmaniem. I te ostatnie są tutaj najważniejsze i też budzące najwięcej kontrowersji.


Według dialogów Jezusa z Judaszem to Iskariota spełnił swą misję, nie był zdrajcą, ale wydał go na własne życzenie Syna Bożego – musiał to zrobić, choć kochał Jezusa i tego nie chciał, gdyż tylko w ten sposób mogło się dopełnić zbawienie ludzkości. Judasz jest więc w tym ujęciu narzędziem bożym, ofiarą, na którą spadają późniejsze klątwy i nieprawdziwe oszczerstwa. Jest też uczniem, który tak naprawdę najlepiej poznał Jezusa i jego misję, stąd też Jezus wtajemniczył go w swe plany. Jezus mówi do Judasza „Człowieka, który mnie nosi, Ty ofiarujesz”, nazywa go też „trzynastym duchem, który przewyższy ich wszystkich” (mowa o apostołach).


Trzeba tu wspomnieć, że przekład Ewangelii Judasza z koptyjskiego, wraz z brakami w samym tekście wynikającymi z uszkodzenia manuskryptu, wzbudzał wiele emocji i pierwsze dwa przekłady – pierwszy Barta Ehrmana i Elaine Pagels, drugi zaś April De Conick i Birgera Pearsona – różniły się od siebie drastycznie, w drugim w zasadzie wymowa całości była odwrotna do pierwszej i Judasz jawił się jako demon!


Kiedy odkryto Ewangelię Judasza?


Ewangelia Judasza tak naprawdę jest tylko fragmentem większej całości, tak zwanego Kodeksu Tchacos, który znaleziono w 1978 roku w Egipcie, w okolicy miejscowości Al-Minja, w jednym z grobowców. Czas powstania całego manuskryptu spisanego po koptyjsku to między 230 a 330 rokiem naszej ery, jednak sama Ewangelia Judasza była wspominana już wcześniej, pod koniec II wieku, napisano ją między 130 a 170 rokiem w języku greckim, znalezisko jest więc przekładem.


Rękopis jego znalazca umieścił w pudle po butach i dopiero po blisko dwóch dekadach przekazał naukowcom, stąd też, niestety, część stron uległa poważnym zniszczeniom (wcześniej, w 1983 roku, pokazano go naukowcom, ale właściciel zażądał gigantycznej sumy 3 milionów dolarów, więc nikt nie był na poważnie zainteresowany kupnem).


Po raz pierwszy drukiem Ewangelia Judasza została wydana już w XXI wieku, konkretnie w 2006 roku, za czym stało National Geographic Society. W tymże jeszcze roku ukazała się po polsku, nakładem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, z komentarzem duchownego, przeora Wincentego Myszora. Polskie tłumaczenie ma dwie wersje – jedna wierna oryginałowi z koptyjskiego (język jest archaiczny, trudny do czytania), zaś druga to wersja „wygładzona”, jak najwierniej oddająca treść oryginału, ale w bardziej już współczesnym języku.


Kim byli gnostycy, autorzy Ewangelii Judasza?


Gnostycyzm był ruchem religijnym, ale i doktryną filozoficzną rozwijającą się w Cesarstwie Rzymskim między I w. p.n.e. a II w. n.e. Łączył on idee chrześcijańskie z miejscowymi pogańskimi wierzeniami greckimi i egipskimi. Prawa natury miały krępować człowieka, walczyły z nimi i ciało, i dusza, świat otaczający człowieka jest mu nieprzyjazny. Jaźń, duch, ciało jest słabe, niepełne, pełna jest tylko tak zwana pneuma, która może pozwolić odkryć prawdę o Bogu (Demiurgu). Człowiek musi odkryć pneumę, uwolnić się od losu i wrócić do Boga, w czym ma pomóc nauka, objawienia i iluminacje.


Było wiele różnych nurtów gnostycyzmu (sam termin powstał o wiele później), na własną rękę interpretujących religijne prawdy wiary, niektóre ocierały się wręcz o filozofie buddyjskie (Bóg jest niepełny, nietrwały, nie decyduje o losach Wszechświata, należy pójść dalej, znaleźć zrozumienie, które będzie szczęściem wiecznym). Znanych też jest wiele apokryfów z nim związanych. Oprócz Ewangelii Judasza to: Ewangelia Tomasza, Ewangelia Filipa, Ewangelia Marii (Magdaleny), Ewangelia Egipcjan, Apokalipsa Pawła, Apokalipsa Piotra i wiele innych (w sumie około 30). Symbolem gnostyków był krzyż z czterema równymi ramionami wpisany w koło.

Polecane artykuły

Spowiedź przedślubna - jak wygląda, kiedy się odbywa? Spowiedź przedślubna - jak wygląda, kiedy się odbywa?
Spowiedź przedślubna formalnie nie różni się od zwykłej spowiedzi, trzeba natomiast zaznaczyć kapłanowi, że taką jest i pamiętać o podaniu do podpisu odpowiedniej karteczki.Jak wygląda spowiedź przedślubna?Spowiedź przedślubna nie różni się od inn...
Gdzie można obejrzeć msze święte dzisiaj? Gdzie można obejrzeć msze święte dzisiaj?
Msze online od czasów pandemii święcą swój rozkwit. Pamiętać należy jednak, że ta forma uczestnictwa we mszy nie jest równoznaczna z udziałem w niej w sposób tradycyjny.Gdzie można obejrzeć msze święte dzisiaj? Transmisje online.Codziennie online ...
Nabożeństwa lipcowe i kontemplacja Najdroższej Krwi Jezusa Nabożeństwa lipcowe i kontemplacja Najdroższej Krwi Jezusa
Lipiec to miesiąc poświęcony Najdroższej Krwi Jezusa. Przez 120 lat obchodzone było Święto Najdroższej Krwi Chrystusa, obecnie nabożeństwa lipcowe praktykowane są w części polskich parafii.Czym są nabożeństwa lipcowe?Nabożeństwa lipcowe, analogicz...
Ile trwa ślub w kościele? Ile trwa ślub w kościele?
Ślub to zawarcie związku małżeńskiego w obecności kapłana, z małżonkami jako szafarzami sakramentu. Najczęściej ślub łączy się z mszą świętą, ale nie jest to wymóg i zdarzają się wyjątki. Ile trwa ślub w kościele?Ile trwa ślub w kościele?Pewnie wi...
Czy w kościele mozna robić zdjęcia? Czy w kościele mozna robić zdjęcia?
Czy w kościele można robić zdjęcia? Nie sposób jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Prawo kanonicznie nie zajmuje się bowiem kwestią fotografii w ogóle. W rezultacie wszystko zależy od reguł obowiązujących w konkretnej parafii bądź na terenie...
Czym są grzechy wołające o pomstę do nieba? Co to jest grzech sodomski? Czym są grzechy wołające o pomstę do nieba? Co to jest grzech sodomski?
W teologii moralnej Kościoła cztery grzechy zostały uznane za wyjątkowo ciężkie, szkodliwe i niegodziwe: grzech umyślnego zabójstwa, grzech sodomski, uciskanie ubogich, wdów i sierot oraz zatrzymanie zapłaty sługom i najemnikom. Za Pismem Świętym ...
Zobacz więcej

Modlitewnik

Zobacz więcej

Komentarze:

Wpisz wynik: 6×3 =
Nikt jeszcze nie skomentował,
bądź pierwszy!