Msze online
Papież Leon XIV przyjął imię na cześć jednego z najbardziej długowiecznych Głów Kościoła, Leona XIII. Ten żyjący na przełomie wieków Włoch był arystokratą, ale całe życie poświęcił poprawie warunków życia najuboższych, ważny był dla niego też wpływ techniki na życie ludzi i Kościół.
Leon XIII – społecznik z arystokracji
Papież Leon XIII przyszedł na świat jako Vincenzo Raffaele Luigi Pecci 2 marca 1810 roku w Carpineto Romano nieopodal Rzymu. Był szóstym z siedmiorga dzieci hrabiego Domenico Pecciego, pochodził więc z arystokracji. Cała rodzina była bardzo religijna, a kilkoro jej członków miało związki z Watykanem.
Wiadomo, że mały Vincenzo kochał łacinę i już w wieku 11 lat pisał wiersze w tym języku. W wieku 18 lat podjął decyzję o życiu w stanie duchowieństwa świeckiego. Studiował prawo i dyplomację, współpracował z kongregacjami watykańskimi, pomagał kardynałowi Rzymu w nadzorowaniu szpitali w czasie zarazy. W 1837 roku został najpierw prałatem, a potem wyświęcono go na księdza. Gdy został legatem papieskim, zaangażował się w walkę z przestępczością zorganizowaną i korupcją, będącą prawdziwą zmorą lokalnych gospodarek. W 1843 roku – a więc w bardzo młodym wieku – przyszły papież Leon XIII został nuncjuszem papieskim w Belgii, a zaraz potem arcybiskupem – przez ponad 30 lat pełnił to stanowisko w Perugii, gdzie zasłynął rozwinięciem działalności organizacji charytatywnych, zakładaniem schronisk dla bezdomnych i jadłodajni dla ubogich. W 1853 roku został mianowany kardynałem. W kolejnych latach skupił się na walce o utrzymanie wpływów papiestwa i Kościoła we Włoszech (kościoły i zakony wywłaszczano, zmieniając je na koszary, szkoły świeckie), a także na sprzeciwianiu się wpływom nadmiernej industrializacji na życie ubogich. W 1877 roku został kamerlingiem, musiał już zamieszkać w Rzymie (papież Pius IX i on podobno w większości kwestii się nie zgadzali, ale nigdy publicznie tego nie okazali).
Rok później na konklawe został w trzeciej turze głosowania wybrany nowym papieżem. Swoje imię Leon XIII przybrał ku czci Leona XII, którego bardzo cenił za nacisk na rozwój powszechnej edukacji i na zdolności mediatorskie z zagranicznymi rządami.
Leon XIII – czym zasłynął jego pontyfikat?
Leon XIII za punkt wyjścia swego pontyfikatu uznał, że religia i nauka mogą współistnieć i się uzupełniać. Skupił się na wypracowaniu porozumienia między tymi dwiema jakże odległymi od siebie dziedzinami. Odtajnił Archiwa Watykanu na rzecz naukowców, założył Obserwatorium Watykańskie. Zasłynął jako intelektualista i dyplomata, który otworzył Watykan na świat (nawiązał dobre stosunki Watykanu z większością mocarstw), a przede wszystkim na klasę robotniczą, która po rewolucji przemysłowej popadła w ubóstwo, była wykorzystywana i, nie mając dotąd wsparcia w Kościele, stała się bardzo antyklerykalna. Udało mu się odwrócić ten trend.
Jego postawa określana jest najczęściej jako „centrum”: Leon XIII nie był w żadnej kwestii radykałem, nie był też zanadto liberalny.
Zmarł 20 lipca 1903 roku, był czwartym pod względem długości pontyfikatu papieżem w historii. Przez prawie 30 lat męczyły go bóle powodowane przez niezdiagnozowaną długo torbiel wielkości dorodnej pomarańczy (chodził o złotej lasce, którą porzucał tylko wtedy, gdy... akurat pojawiały się plotki o jego podupadającym zdrowiu).
Leon XIII - ciekawostki
Z ciekawostek związanych z prywatnym życiem Leona XIII można by wymienić na przykład to, że był półwegetarianinem – mięso jadł „od święta”, wybierając warzywa, jaja i nabiał. Cenił wino – ufundował złoty medal watykański dla najlepszych jego wytwórców, pokazał się nawet na plakatach promujących ten napitek. Regularnie pił wino z dodatkiem ekstraktu z liści koki, a więc napój będący pierwowzorem coca-coli, uznawany wówczas za leczniczy. Zaczytywał się w Wergiliuszu i Dantem. Leon XIII był pierwszym w historii papieżem, którego głos został nagrany i który został uwieczniony kamerą filmową (zobaczyć można go w trzech różnych sytuacjach: w powozie, siedzącego na ławeczce i na papieskim tronie).
Papież Leon XIII jako teolog
Papież Leon XIII zatwierdził szereg szkaplerzy, w tym szkaplerz Świętego Oblicza, Matki Bożej Dobrej Rady, Najświętszego Serca czy św. Józefa. Uważany jest za odrodziciela teologii Tomasza z Akwinu, założył chociażby Papieską Akademię św. Tomasza z Akwinu. Całkowitą nowością była jego decyzja poświęcenia całego świata Najświętszemu Sercu Jezusa (odbyło się to 11 czerwca 1899 roku), zachęcał przy okazji do promowania nabożeństw pierwszopiątkowych, a czerwiec ustanowił miesiącem Najświętszego Serca Jezusa. Wprowadził promowanie miesięcznych intencji modlitw, dziś funkcjonujących jako Papieska Światowa Sieć Modlitwy. Dużo uwagi poświęcił ochronie liturgii obrządku wschodniego. Czasem nazywa się go „papieżem różańcowym”, ponieważ to Leon XIII ogłosił nabożeństwa maryjne.
Za największe jego dzieło teologiczne uważana jest encyklika „Rerum novarum” zmieniająca w tamtych czasach relacje Kościoła z władzą świecką, zajmująca się nierównościami społecznymi, prawami i obowiązkami pracowników i pracodawców; potępiał w niej zarówno komunizm, jak i kapitalizm, uważał, że wszelkie decyzje społeczne powinny być podejmowane na szczeblach władzy lokalnej, gdyż tylko ona zna potrzeby regionów, władza centralna nie powinna według Leona XIII się do tego mieszać.
Co oznacza imię Leon?
Imię Leon (lub Leo) jest pochodzenia grecko-łacińskiego. W Grecji oznaczało zarówno „lwa”, jak i „lud”, zaś w Rzymie tylko „lwa”. Odpowiednikiem Leona jest słowiańskie imię Lew, a w krajach latynoskich na przykład Lionel. Jest też żeński jego odpowiednik, Leona. Imię związane z „królewskim zwierzęciem” związane jest oczywiście z „lwim” charakterem – ma wiązać się z przywództwem, sukcesem, autorytetem, odwagą, wewnętrzną siłą.
Papież Leon XIV – wybór imienia
Robert Prevost, zostając nowym papieżem, przybrał imię Leona XIV. W ten sposób nawiązał właśnie do imienia Leona XIII. Nie było to oczywiście przypadkowe – Leon XIV jest wrażliwy na krzywdę osób biednych, cierpiących, wykluczonych, a Leon XIII potocznie nazywany był „papieżem robotników”, walczył o prawa pracowników, związki zawodowe, sprawy socjalne. Zapoczątkował w dodatku duszpasterstwo wśród ludzi pracy, otworzył Kościół na katolicki ruch robotniczy.
Jest jednak i druga sprawa łączącą obu papieży – żyjący na przełomie XIX/XX wieku Leon XIII widział rewolucję przemysłową i gwałtowny postęp techniczny, który zmieniał życie ludzi. W jego tekstach (wspomniana encyklika „Rerum novarum”) można znaleźć wiele tematów związanych z dialogiem Kościoła i pędzącego do przodu świata zapatrzonego w nowoczesność i postęp. Leon XIV żyje w czasie, gdy coraz bardziej o tym, jak wygląda nasze życie, decyduje chociażby sztuczna inteligencja, a każdy, nawet żyjący na głębokiej prowincji, żyje otoczony mediami i techniką. Kościół, jak za czasów Leona XIII, musi się odnaleźć w takiej sytuacji, musi wybrać, czy wykonać krok w stronę nowych technologii, czy też zwrócić się przeciw nim (obie opcje mają mniej więcej tylu zwolenników co przeciwników). Jak sam stwierdził tuż po wyborze:
Kościół dzieli się z wszystkimi swoim dziedzictwem nauki społecznej, aby odpowiedzieć na kolejną rewolucję przemysłową i rozwój sztucznej inteligencji, które stawiają nowe wyzwania w zakresie obrony godności ludzkiej, sprawiedliwości i pracy.
Komentarze:
bądź pierwszy!