Msze online
Po uzyskaniu dyspensy, czyli zwolnieniu z obowiązków wynikających z sakramentu kapłaństwa, ksiądz może wieść życie osoby świeckiej, a tym samym założyć rodzinę. Więcej informacji poniżej.
Odejście księdza z kapłaństwa – procedury
Odejście księdza z kapłaństwa jak najbardziej jest możliwe, choć sam proces jest złożony i zazwyczaj ciągnie się latami.
Duchowny musinajpierw napisać list do papieża, w którym prosi o zwolnienie z celibatu i wszelkich obowiązków wynikających ze święceń. Do listu powinna być dołączona historia życia kapłana wraz z okolicznościami/powodami, dla których zdecydował się na taki krok.
Oba dokumenty trafiają najpierw do bezpośredniego zwierzchnika danego kapłana, a więc jego biskupa lub wyższego przełożonego zakonnego (w przypadku zakonnika, który otrzymał święcenia). Przełożony zleca wówczas zebranie odpowiedniej dokumentacji i przeprowadzenie przesłuchać danego duchownego i osób blisko z nim związanych, aby zebrać dowody, że ten nie może/nie powinien już pozostawać w stanie duchownym (przykładowo, że zawarł związek cywilny, ma dzieci – ważne przy okazji, żeby potwierdzić, że sama sytuacja nie wywoła zgorszenia w parafii, ale zaleca się, by duchowny po odejściu ze stanu kapłańskiego zmienił miejsce zamieszkania).
Potem jeszcze biskup ma obowiązek wezwać duchownego, by rozważył swą decyzję – to działanie w sumie pro forma, ale takie są wymogi prawa kanonicznego.
Rozstrzygnięcie tak udokumentowanej sprawy leży już w gestii Głowy Kościoła. Sam proces jest dość czasochłonny, oficjalnie brak danych na temat liczby odejść w Polsce, ale to prawdopodobnie kilka procent, poziom ten utrzymuje się od lat na stałym poziomie.
Do niedawna o odejście ze stanu duchownego mógł wnioskować wyłącznie sam zainteresowany, ale od pewnego czasu Watykan dzielił takiej możliwości biskupom – biskup, nawet bez zgody danego duchownego, może złożyć wniosek o zwolnienie z obowiązków kapłańskich (jeśli dana osoba godzi w jakiś sposób w Kościół, normy społeczne, prawo kanoniczne itp.). Możliwość taką dał biskupom papież Benedykt XVI, aby rozwiązać tak zwane „szare strefy kapłaństwa”, np. gdy księża nie żyli w celibacie, ale sami nie decydowali się na podjęcie jakichkolwiek kroków, by odejść z kapłaństwa.
Czy ksiądz, który odszedł z kapłaństwa, może wziąć ślub i mieć dzieci?
Biorąc pod uwagę prawo kanoniczne, zarówno ksiądz, jak i zakonnik/zakonnica mogą zawrzeć sakrament małżeństwa i mieć dzieci po odejściu ze stanu duchownego. Muszą jednak przedtem być dopełnione specjalne procedury przewidziane ustaleniami kanonicznymi opisanymi powyżej.
Inna sytuacja jest w przypadku zakonników i zakonnic, którzy nie mają święceń. Mimo tego składają śluby czystości – te mogą być czasowe lub wieczyste. Pierwsze po upływie określonego czasu tracą ważność, więc nic nie stoi już na przeszkodzie w zawarciu sakramentu małżeństwa. W drugim przypadku jest konieczne dostanie dyspensy, czyli zwolnienia ze ślubów. Skutkuje to procedurami nieco innymi niż w przypadku duchownych, dyspensy może udzielić biskup lub papież, w zależności czy zakonnik/zakonnica byli w instytucji na prawie diecezjalnym czy papieskim.
Dlaczego ksiądz może wziąć ślub po odejściu z Kościoła?
Wiele osób zadaje sobie pytanie, dlaczego skoro ksiądz po odejściu z Kościoła może wziąć ślub, to nie zezwala się na ponowny ślub kościelny rozwodnikom? Przecież tu i tu chodzi o sakrament. Sakrament małżeński jest jednak związany z prawem boskim, człowiek nie może go rozwiązać – kończy go śmierć współmałżonka lub też specjalne procedury unieważniające małżeństwo. Sakrament kapłaństwa i wynikające z tego obowiązki, w tym celibat, mają natomiast źródło w ustaleniach kanonicznych, a więc prawie ludzkim, które zostało zatwierdzone w XII wieku na Soborze Laterańskim II (obowiązuje wszak tylko część chrześcijańskich duchownych, w prawosławiu i protestantyzmie nie ma celibatu). A prawo ludzkie można objąć dyspensą.
Czy po odejściu z kapłaństwa ksiądz może przystępować do komunii?
Odejście księdza z kapłaństwa nie wiąże się – jeśli zostały uregulowane wszystkie procedury związane z prawem kanonicznym – z zakazem przystępowania do komunii świętej. Zatem tak, były ksiądz może przyjmować komunię świętą. Osoba po uzyskaniu dyspensy może prowadzić życie świeckie, ale nadal być członkiem Kościoła, a więc brać udział w poszczególnych sakramentach.
Czy księdzu, który odszedł z kapłaństwa, pozostają obowiązki kapłańskie?
Odejście księdza z kapłaństwa oznacza, że został zwolniony z obowiązków wynikających z wcześniejszych święceń. Ksiądz taki nie może już odprawiać mszy, spowiadać itp. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, gdy ktoś w obliczu śmierci prosi go o rozgrzeszenie, spowiedź, komunię, ostatnie namaszczenie, a na miejscu nie może się znaleźć kapłan „czynny”: wtedy zakaz wykonywania posługi traci swą ważność, gdyż priorytetem jest pogodzenie się tego człowieka z Bogiem (mowa oczywiście o sytuacji, gdy dany eks-ksiądz nie wyrzekł się wiary itp.).
Odejście księdza ze stanu kapłańskiego nie zamyka mu ponadto drzwi do tego, by kiedyś ponownie wrócić do stanu duchownego (warto pamiętać, że święceń nie można wymazać, one pozostają, kapłanem pozostaje się już na całe życie), choć są to przypadki niezwykle rzadkie, sprawy te także są czasochłonne, wymagają ostatecznej zgody papieskiej, ponadto stawia się wówczas konkretne warunki (brak popełnienia ciężkich przestępstw w stanie świeckim, brak obowiązującego sakramentu małżeństwa).
Odejście księdza z kapłaństwa a sprawa jego zbawienia
Co prawda odejście ze stanu duchownego łączy się z tak zwaną karą suspensy (dosłownie oznacza to „zawieszenie”), czyli objęciem zakazem sprawowaniem sakramentów i innych czynności duchowych (obowiązuje też zakaz noszenia stroju duchownego), ale w żaden sposób nie dotyczy spraw zbawienia. Jeśli ksiądz uzyskał dyspensę i żyje w wierze Kościoła, ma takie same szanse na zbawienie jak każdy inny świecki wierny, wszystko jest w jego rękach i zależy od tego, jak podchodzi do relacji z Bogiem.
Czy osoba posiadająca dzieci może być księdzem?
Może dojść do takiej sytuacji, że osoba posiadająca dzieci zostaje księdzem, choć jest ona z pewnością wyjątkowa.
Przykładem może być mężczyzna, który uczęszczał do seminarium, ale go nie ukończył lub nie przyjął jeszcze święceń, a potem poznał kobietę i zawarł z nią sakrament małżeński. Po jej śmierci może dokończyć naukę, przyjąć święcenia i pełnić obowiązki kapłana, posiadanie dzieci nie jest tutaj żadną przeszkodą, o ile są pełnoletnie i samodzielne.
Na dobrą sprawę każdy wdowiec może spróbować zostać księdzem, jeśli spełnia określone warunki – każda taka sytuacja jest rozpatrywana indywidualnie (czas żałoby, predyspozycje, przejście pełnej formacji teologicznej i duchowej, wiek, sytuacja materialna i zawodowa, celibat, stan psychiczny itp.).
Osoba, która wcześniej do seminarium nie uczęszczała, musi założyć, że zanim przystąpi do święceń czeka ją mniej więcej 8 lat formacji – to etap propedeutyczny (1 rok, podstawy teologii), filozoficzny (2 lata – filozofia, formacja ludzka), teologiczny (4 lata – nauki teologiczne, praktyka duszpasterska) i pastoralny (1 rok, przygotowanie praktyczne).
Komentarze:
bądź pierwszy!